گردن یا منطقه cervical spine در ابتدای ستون فقرات قرار دارد و از 7 مهره گردنی (C1 تا C7) تشکیل شده است. این منطقه به خصوص دیسک گردن نقش مهمی در حمایت و حرکت سر و گردن ایفا میکند. اما، احتمال بروز خطرات و مشکلات مختلف نیز در این قسمت وجود دارد. برخی از خطرات دیسک گردن عبارتند از:
خطر انزوای دیسک:
انزوای دیسک وضعیتی است که در آن غضروف دیسک بین مهرههای گردن فشرده میشوند. این ممکن است ناشی از پیری، فعالیتهای جسمانی نادرست، یا آسیبهای فیزیکی باشد. به طور عام، فشار بر روی دیسک باعث افزایش فشار بر روی نواحی اطراف مهرهها و اعصاب میشود. این فشار میتواند به درد شدید، تنگی حرکت، و احساس خستگی در ناحیه گردن منجر شود. همچنین، اگر غضروف به خارج از محل خود منتقل شوند، به علائمی مانند ناپایداری، فشار، یا درد در ناحیه گردن و حتی در دستها یا بازوها منجر شود. درمان انزوای دیسک احتمالا شامل استفاده از داروها، فیزیوتراپی، و در موارد شدیدتر، جراحی است.
خطر آسیبهای فیزیکی:
آسیبهای فیزیکی دیسک گردن ناشی از حوادث ورزشی، ضربههای شدید، یا حوادث رانندگی هستند که به دیسکها وارد میشوند. در این شرایط، دیسک متاثر شده و آسیب می بیند، که منجر به عوارض مختلفی گردد. از جمله این آسیبها میتوان به انزوای دیسک، هرنیated disc، ترقیق دیسک، و آسیب به اعصاب اشاره کرد. ضربههای قوی میتوانند باعث ایجاد شکستگی در دیسک شوند که به تدریج مشکلات جدی مانند درد شدید، اختلالات حرکتی، و کاهش عملکرد حسی یا حرکتی در نواحی مختلف گردن و بدن را ایجاد می کنند.
خطر تراکم گردن:
در سنین پیری، دیسکها تراکم کمتری دارند و این ممکن است باعث ایجاد فشار بیشتر بر روی ساختار گردن شود. تراکم گردن، وضعیتی است که در آن فضای بین مهرههای گردنی کمتر میشود، و این میتواند به تدریج باعث افزایش فشار بر روی گردن شود. این وضعیت معمولاً با پیری همراه است، زیرا دیسکها تراکم کمتری دارند و مهرهها نزدیکتر به یکدیگر میشوند. این فشار افزایش یافته میتواند به اعصاب، مهرهها، و سایر بافتهای گردن فشار وارد کند. این موضوع به درد گردن، تنگی حرکت، و مشکلات حرکتی منجر می شود. درمان تراکم گردن معمولاً شامل فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی، و مدیریت درد است، اما در موارد شدیدتر، روشهای جراحی نیز ممکن است لازم باشد. برای پیشگیری این وضعیت انجام مواردی شامل حرکات منظم و درست، و مراقبتهای مرتبط با سلامت گردن میشود و کنترل وزن ضروری است.
خطر انحراف گردن:
انحراف گردن وضعیتی است که مهرههای گردنی از محور طبیعی خود منحرف میشوند. که ممکن است ناشی از نشستن نادرست، استفاده نادرست از وسایل الکترونیکی، یا نگه داشتن سر به مدت طولانی در یک جهت باشد. این انحراف میتواند به تدریج به مشکلات جدی در ستون فقرات و گردن منجر شود. فشار بر روی دیسکها، مهرهها و بافتهای اطراف باعث آسیب و ایجاد تغییرات ناخوشایند در گردن میشود. این موضوع به درد گردن، سفتی، اختلالات در حرکت گردن، و حتی به مشکلات مرتبط با سیستم عصبی منجر می شود. درمان انحراف گردن شامل تصحیح نشست، فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی و در موارد مشکلات جدی تر، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. پیشگیری از این وضعیت اهمیت زیادی دارد و شامل توجه به نشستن صحیح، توجه به ایستادن و نشستن در حالت مناسب، و انجام تمرینات تقویتی مرتبط با گردن میشود.
خطر اسپوندیلوز گردن از خطرات دیسک گردن:
اسپوندیلوز گردن وضعیتی در ستون فقرات گردن است که با تغییرات در استخوانها و مفاصل این منطقه همراه است. این وضعیت معمولاً با پیری و یا به دلیل استفاده بیش از حد از مفاصل گردنی ایجاد میشود. استخوانها و مفاصل ممکن است فراتر از حد معمول تغییر شکل یا خشک شوند، که به سختی و سفتی آن ها افزوده میشود. این وضعیت با درد گردن، محدودیت در حرکت گردن، و در موارد شدیدتر، فشار بر روی اعصاب و نخاع ناحیه گردن همراه است. درمان اسپوندیلوز گردن معمولاً شامل استفاده از داروها برای کاهش درد و التهاب، فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و بهبود حرکت، و در موارد نیاز، راهکارهای جراحی است. پیشگیری از این وضعیت نیز اهمیت دارد و شامل حفظ تعادل وزن، انجام حرکات تمرینی و تقویتی منظم، و جلوگیری از استفاده نادرست از گردن در فعالیتهای روزانه میشود.
خطر عدم تعادل بین مهرهها (Subluxation):
عدم تعادل بین مهرهها یا subluxation به وضعیتی اشاره دارد که یک مهره از محل طبیعی خود خارج میشود یا به طور جزئی منحرف می شود. این موضوع ممکن است ناشی از آسیب، ضربه، یا فشار بر روی ستون گردن باشد. اگر یک مهره نسبت به موقعیت عادی خود انحراف یا انتقال داشته باشد، میتواند به بروز تغییرات در ساختارها و فشار بر روی بافتهای اطراف منجر شود. این وضعیت باعث فشار بر عصبها، بافتهای لیگامانت، و دیگر ساختارهای اطراف شود، که به علائمی همچون درد، محدودیت حرکتی، و نقص حسی یا حرکتی در ناحیه گردن منجر می گردد. درمان این وضعیت معمولاً شامل تصحیح موقعیت مهره توسط یک متخصص فیزیوتراپی میشود. پیشگیری از آسیبهای فیزیکی، حفظ وضعیت مناسب در حین فعالیتهای روزمره و توجه به نحوه حمایت از ستون فقرات میتواند در کاهش خطر عدم تعادل بین مهرهها کمک کند.
در صورتی که نشانههایی از مشکلات گردن دارید، توصیه میشود که به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با تجویز تصاویر تشخیصی مانند اسکن MRI وضعیت دقیقتری از سلامت گردن شما به دست می آورد و برنامهی درمانی مناسب را تجویز می کند. همچنین از وسایل ساپورت اورتوپدی که مناسب وصعیت شماست از جمله گردن بند ها استفاده کنید.
منابع تکمیلی:
- “Harrison’s Principles of Internal Medicine” – Dennis L. Kasper, et al.
- “Orthopedic Physical Assessment” – David J. Magee.
- “Clinical Neuroanatomy” – Richard S. Snell.
- “Essentials of Physical Medicine and Rehabilitation” – Walter R. Frontera, et al.