علائم پارگی مجدد رباط صلیبی بعد از عمل

پارگی مجدد رباط صلیبی یک مشکل جدی پس از عمل جراحی است، و در صورتی که این اتفاق بیفتد،  معمولا برخی علائم و نشانه‌های زیر ظاهر شوند. اطلاع از علائم پارگی رباط زانو کمک بزرگی در کنترل درد و آسیب به همراه دارد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:

1. درد: درد شدید در ناحیه زانو یا دیگر مناطق مرتبط با رباط صلیبی.
2. تورم: و ورم در منطقه زانو.
3. احساس عدم استحکام: یا ناتوانی در حرکت‌های زانو، احساس اینکه زانو به درستی کنترل نمی‌شود.
4. محدودیت حرکت: محدودیت حرکتی در زانو و عدم توانایی در اجرای حرکات طبیعی.
5. صدمات جدید: اگر این اتفاق به دنبال یک ضربه یا حادثه جدید اتفاق افتاده باشد، میتواند باعث ورود صدمات جدید به زانو  شود.
6. خونریزی: خونریزی داخلی یا خارجی از زانو.

پارگی مجدد رباط صلیبی

تقریباً 10 درصد از افرادی که جراحی بازسازی رباط صلیبی (ACL reconstruction) انجام می دهند، با چالش پارگی مجدد مواجه می‌شوند. در این مواقع، نیاز به جراحی مجدد با توجه به شدت پارگی و میزان آسیب دیدگی الزامی خواهد بود.

احتمال پارگی مجدد رباط صلیبی قدامی (ACL) به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله میزان فعالیت و شدت فعالیت جسمانی، سن، وضعیت عمومی سلامتی، قدرت عضلانی، بازتوانی مناسب، و رعایت نکات توصیه شده توسط پزشک.

برای کاهش احتمال پارگی مجدد چه اقداماتی می‌توان انجام داد؟

رعایت توصیه‌های جراح و پروتکل توانبخشی امری حیاتی است. اطمینان از اجرای صحیح توصیه‌های پزشک متخصص، بهبود مناسب زانو و تقویت عضلات اطراف را تضمین می‌کند.

اجتناب از فعالیت‌های پرتحرک و دیگر فعالیت‌هایی که ممکن است فشار زیادی به زانوها وارد کنند، ضروری است. هنگامی که به فعالیتی اقدام می‌کنید که خطر پارگی مجدد رباط صلیبی را افزایش می‌دهد، بهتر است حتماً با پزشک خود درباره استفاده از زانوبند مشورت کنید.

استفاده از زانوبند ها برای تصحیح حالت پا توصیه می شود.

علت پارگی مجدد رباط صلیبی

به طور کلی، جراحی بازسازی مجدد رباط صلیبی یکی از رایج ترین جراحی های ارتوپدی می باشد. در صورتی که جراحی مجدد در 6 ماه اول بعد از جراحی لازم باشد، علت آن معمولا عبارت است از:

• مشکلات تکنیکی جراحی (تونل فمور نامناسب، تونل تیبیا نامناسب، گرافت نازک یا آلوگرافت نامناسب
• ناپایداری ثانویه درمان نشده مفصل زانو، آسیب MCL (رباط های جانبی زانو) یا ALL، کنده شدن ریشه منیسک، آسیب رباط صلیبی خلفی، واروس شدید زانوها)
• عدم بهبود بافت پیوند شده و یا بازتوانی نامناسب
• انحراف شدید زانوها (واروس شدید)
• اما در صورتی که شکست جراحی بعد از 6 ماه رخ دهد، علت آن معمولا آسیب فیزیکی دوباره زانو می باشد.
• آسیب فیزیکی جدید به زانو یکی از علل شایع پارگی مجدد رباط صلیبی قدامی و شکست بازسازی ACLمی باشد.
• همچنین پس از جراحی عوارضی مانند عفونت می تواند احتمال پارگی مجدد را افزایش دهد.
• در مواردی که از آلوگرافت برای بازسازی ACL استفاده شده است نیز احتمال پارگی مجدد بیشتر است (3 برابر اتوگرافت)
• انجام فعالیت‌های بیش از حد سنگین و زودهنگام در دوره توانبخشی، می‌تواند منجر به آسیب یا پارگی مجدد رباط صلیبی شود
• بطور کلی بازگشت به ورزش قبل از 9 ماه نیز می تواند باعث پارگی مجدد گردد.

پیشگیری از پارگی مجدد رباط

برای پیشگیری  آسیب دیدگی مجدد و کاهش احتمال پارگی مجدد رباط صلیبی باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:

1. رعایت توصیه‌های جراح و پروتکل توانبخشی
2.  انجام تمرینات فیزیوتراپی
3. خودداری از انجام  فعالیت‌های سنگین و ورز‌ش‌های پرخطر که ممکن است باعث آسیب دیدن رباط صلیبی شوند
4. تقویت عضلات خلف ران باعث کاهش احتمال پارگی می گردد.

ورزشکاران زیر ۲۵ سال که بعد از جراحی به ورزش  باز می‌گردند، نسبت به سایرین، بیشتر مستعد پارگی مجدد رباط صلیبی هستند. اکثر جراحان توصیه می‌کنند که حداقل 9 ماه پس از جراحی با استفاده از اتوگرافت و 12 ماه پس از جراحی آلوگرافت از بازگشت به ورزش خودداری شود. همچنین بازیابی عملکرد طبیعی ماهیچه‌های کل اندام و اصلاح هر گونه مشکل ضعف عصبی عضلانی برای جلوگیری از احتمال پارگی مجدد رباط صلیبی باید مورد توجه قرار گیرد.

ارزیابی‌های بازگشت به بازی (Return to play)، برای تایید اینکه ورزشکار قدرت و ثبات کافی برای بازگشت ایمن به ورزش را به دست آورده است، برای به حداقل رساندن خطر آسیب مجدد رباط صلیبی حائز اهمیت است که باید توسط فیزیوتراپ ورزشی و جراح معالج بعمل آید.

جراحی بازسازی مجدد رباط صلیبی قدامی

توصیه می شود در صورت هرگونه علائم مانند درد، تورم، عدم توانایی حرکت به پزشک معالج خود مراجعه نمایید.

در صورتی پارگی مجدد ACL ، جراحی بازسازی مجدد رباط صلیبی قدامی انجام می شود. بیمار قبل از جراحی باید به منظور تعیین نوع جراحی اصلاح ACL ارزیابی شود. در بیمارانی که تونل ها گشاد هستند جراحی دو مرحله ای انجام می شود و در بیماران دیگر جراحی یک مرحله ای انجام می شود.

در جراحی اصلاح ACL دو مرحله ای، در مرحله اول گرافت (پیوند) استخوان در محل تونل جراحی بازسازی ACL قبلی انجام می شود. پس از گذشت حداقل 6 ماه در مرحله ی دوم گرافت ACL انجام می گردد. جهت بررسی گشاد شدن تونل ها از CT اسکن استفاده می شود.

قبل از انجام جراحی مجدد رادیوگرافی های ایستاده و CT اسکن زانو نیز توصیه می گردد. در صورتی که فکر می‌کنید رباط صلیبی شما پاره شده است یا به هر دلیلی نگرانی دارید، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. او با استفاده از تست‌های تصویری مانند MRI به ارزیابی دقیق‌تر می پردازد و تصمیمات لازم را اتخاذ کند، که احتمالا شامل جراحی مجدد یا روش‌های دیگر باشد.

در صورتی که پزشک پس از معاینه شما به تشخیص پارگی مجدد رباط صلیبی پی ببرد، احتمالا اقدامات زیر را پیشنهاد دهد:

1. جراحی مجدد:
   در بعضی موارد، پزشک ممکن است توصیه به جراحی مجدد داشته باشد تا رباط صلیبی را تعمیر کند یا جایگزین کند.
2. فیزیوتراپی:
   جلسات فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات محیطی و بهبود حرکت‌های زانو کمک کند. فیزیوتراپست شما ممکن است برنامه‌های تمرینی مناسب برای شما تدوین کند.
3. استراحت و بازگشت به فعالیت:
   استراحت و پیشنهادات پزشک برای بازگشت به فعالیت‌های روزمره بسیار مهم است. اجتناب از فعالیت‌های سنگین و استفاده از وسایل کمکی ساپورت ارتوپدی به بهبود سریعتر کمک می کند.
4. دارو:
   در برخی موارد، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) ممکن است به شما توصیه شود تا درد و التهاب را کاهش دهند.
5. کنترل وزن:
   در صورت نیاز، کاهش وزن می‌تواند فشار بر زانو را کاهش دهد و به بهبود وضعیت شما کمک کند.

توجه  و اهتمام به تمام مراحل درمان، پیگیری معاینات پزشکی و همکاری فعال با تیم درمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در موارد خاص، ممکن است برنامه درمانی خاصی یا اقدامات جراحی دیگر با توجه به وضعیت و شرایط بیمار تدوین شود. همیشه توصیه می‌شود اطلاعات دقیقی از مشاهده و بروز هرگونه علائم یا تغییرات در طول فرآیند درمانی به پزشک معالج خود بدهید.