دیسکوپاتی یکی از رایج‌ترین اختلالات عصبی-عضلانی است که معمولاً در ستون فقرات، نخاعی و اعصاب نخاعی رخ می‌دهد و اغلب علائم خود را در نواحی کمر و گردن نشان می‌دهد.
دیسکوپاتی کمر یا بیماری دیسک کمر، به وضعیتی اطلاق می‌شود که دیسک های موجود بین مهره های کمر تغییراتی مانند فشردگی، پارگی، یا جابجایی تجربه کنند. دیسک‌ها یا مهره‌های میانی مانند واشرهایی محافظتی عمل می‌کنند و اجازه می‌دهند تا مهره‌ها به طور صحیح و با انعطاف پذیری مناسب حرکت کنند.
بر اساس آمارها، دیسکوپاتی دومین علت مراجعه افراد به پزشک است. این بیماری‌ها به دلیل فشارهای فیزیکی مداوم ایجاد می‌شوند، اما ممکن است به دلیل ناهنجاری‌های مادرزادی نیز در ناحیه نخاع و اعصاب آن اتفاق بیفتد. احتمال بروز دیسکوپاتی با افزایش سن بالا می‌رود، اما این اختلال در افراد جوان نیز قابلیت وقوع دارد. تغییرات فرسایشی در ساختار ستون فقرات و دیسک‌ها از جمله عواملی هستند که ریسک ابتلا به این بیماری را در افراد میانسال و سالمند افزایش می‌دهند.
هرچند دیسکوپاتی ممکن است در سنین جوانی نیز رخ دهد، اما معمولاً با افزایش سن و تغییرات ساختاری در ستون فقرات ایجاد می‌شود.
درمان دیسکوپاتی کمر
فیزیوتراپی یکی از روش های درمان غیرجراحی برای انواع دیسکوپاتی است. فیزیوتراپیست‌ها برای کمک به بهبود شرایط بیماران مبتلا به این عارضه شایع از تکنیک‌های درمان دستی، تمرینات ورزشی، لیزر پرتوان و کشش ستون فقرات استفاده می‌کنند. در صورتی که این عارضه با روش‌های غیرجراحی قابل بهبود نباشد، جراحی به عنوان آخرین گزینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. جراحی بسته دیسک کمر با لیزر پرتوان یکی از روش‌های موثر در درمان دیسک کمر است.
- انجام ورزش های اختصاصی تقویت عضلات کمر و گردن
- انجام ندادن کارهای سنگین
- استفاده از دارو برای تسکین درد
- انجام فیزیوتراپی
- جراحی
- استفاده از کمربند طبی
عوامل ایجاد دیسکوپاتی کمر
عوامل مختلفی می‌توانند به دیسکوپاتی کمر منجر شوند که برخی از آن ها شامل موارد زیر هستند:
- فشار زیاد بر روی دیسک‌ها: فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر روی دیسک‌های میانی کمری ایجاد می‌کنند، می‌تواند به فرایند دیسکوپاتی منجر شود.
- پیری: با پیری، دیسک‌ها معمولاً انعطاف‌پذیری خود را از دست می دهند و مستعد آسیب می‌شوند، که این می‌تواند به فرایند دیسکوپاتی کمک کند.
- تغییرات زیستی: فرآیندهای طبیعی مرتبط با سن، مانند فرسایش دیسک‌ها و تغییرات زیستی دیگر، می‌توانند در فرایند دیسکوپاتی نقش داشته باشند.
- صدمه مستقیم: ضربه مستقیم به ناحیه کمر می‌تواند به دیسکوپاتی منجر شود. این ممکن است در تصادفات رانندگی، آسیب‌های ورزشی، و سایر حوادث رخ دهد.
علائم دیسکوپاتی کمر
علائم دیسکوپاتی شامل درد در ناحیه کمر، درد در پاها (علامت رادیکولوپاتی)، کاهش حس در پاها، ضعف عضلات، و تغییرات در عملکرد رفلکس‌ها باشد.
- درد شدید در ناحیه دیسک آسیب دیده
- تشدید درد با حرکت کردن
- سرگیجه
- ناتوانی در حفظ تعادل حین راه رفتن
- تسکین درد با استراحت
- تشدید درد با عطسه وسرفه
- سفتی عضلات دو طرف کمر
- ناتوانی در حرکت و انحنای ستون فقرات
- کاهش دامنه حرکتی ستون فقرات
عوارض عمل دیسکوپاتی کمر
عمل دیسکوپاتی کمر ممکن است عوارض و مشکلات مختلفی را ایجاد کند. برخی از این عوارض عبارتند از:
- عوارض جراح**: همانند هر عمل جراحی دیگری، عمل دیسکوپاتی هم ممکن است با خطرات و عوارض مرتبط با جراحی همراه باشد، از جمله عفونت، خونریزی، ترومبوز و عوارض آنستزی.
- عوارض آنستزی: مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک و مسکن‌ها به منظور کنترل درد و پیشگیری از عفونت و درد ممکن است عوارض جانبی مانند حساسیت‌های دارویی، مشکلات گوارشی و اختلالات روحی را به همراه داشته باشد.
- عوارض ناتوانی عضلانی: بعد از جراحی، ممکن است ناتوانی عضلانی در ناحیه کمر و پاها رخ دهد که می‌تواند تأثیر مخربی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد.
- عوارض آسیب به ستون فقرات: در برخی موارد، عمل جراحی ممکن است باعث آسیب به ناحیه اطراف ستون فقرات شود که می‌تواند منجر به مشکلات جدیدی مانند تغییرات ستون فقرات و فشار بر عصب‌ها شود.
- عوارض تنبلی: در برخی موارد، عمل جراحی ممکن است باعث تنبلی و کاهش حس در ناحیه کمر و پاها شود که این مشکلات ممکن است برای برخی از بیماران غیرقابل برگشت باشد.
با این حال، مهم است که هرگونه تصمیم در مورد عمل جراحی دیسکوپاتی کمر توسط پزشک متخصص و با تجربه و بر اساس میزان شدت علائم، تاریخچه پزشکی فرد و سایر عوامل فردی انجام شود.
نکات مهم در رابطه با عمل دیسکوپاتی:
برای عمل دیسکوپاتی کمر، مهم است که بیماران به نکات زیر توجه کنند:
- مشاوره با پزشک: قبل از تصمیم‌گیری برای عمل جراحی، باید با پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک شما به شما اطلاعات لازم را درباره فرایند جراحی، ریسک‌ها و فواید آن ارائه می‌دهد.
- تهیه اطلاعات کافی: حتماً از پزشک خود درباره فرایند جراحی، چگونگی آماده‌سازی قبل از عمل، و مراقبت‌های پس از عمل سوال کنید.
- مراعات غذایی: پزشک قبل از عمل جراحی نکاتی درباره رژیم غذایی و مصرف مایعات به شما گوشزد می کند که باید آن ها را بدقت انجام دهید.
- مراقبت از سلامت عمومی: قبل از عمل، اطمینان حاصل کنید که همه بیماری‌های مزمن شما تحت کنترل هستند. همچنین، در صورت مصرف داروهای خاص یا مکمل‌های غذایی، پزشک را در جریان قرار دهید.
- آماده‌سازی روحی: عمل جراحی ممکن است با استرس و نگرانی همراه باشد. آماده‌سازی روحی مناسب می‌تواند به شما کمک کند تا با این وضعیت بهتر کنار بیایید. در صورت لزوم، با یک مشاور یا روان‌درمانگر مشورت کنید.
- پیگیری دستورات پزشک: بعد از عمل جراحی، دقیقاً به دستورات و راهنمایی‌های پزشک عمل کنید، از جمله مراقبت‌های بعد از عمل و مصرف داروها.
- کمک خانواده و دوستان: در طول فرایند جراحی، عمل و بازگشت به خانه، پشتیبانی و کمک خانواده و دوستان مهم است. احتمالاً در امور روزمره و مراقبت از خود به کمک نیاز خواهید داشت.
