راه رفتن با رباط صلیبی پاره یا آسیب دیده به نظر غیرممکن و دردناک میآید. اگر شما به دنبال تشخیص آسیب ACL هستید، بهتر است فوراً از راه رفتن خودداری کرده و به این ترتیب از افزایش درد و آسیب بیشتر جلوگیری نمایید. در صورتی که آسیب دیدگی رباط صلیبی نسبتاً خفیف باشد، ممکن است با انجام یک برنامه توانبخشی متناسب، پس از مدتی بتوانید مراحل راه رفتن خود را اجرا کنید. با این حال، برای تشخیص دقیق آسیب دیدگی و انتخاب گزینههای درمان و بهبودی، حتماً به یک پزشک متخصص مراجعه فرمایید.
در بین ورزشکاران حرفهای، پارگی رباط متقاطع جلویی به طور متداول دیده میشود و به آن به عنوان پارگی رباط صلیبی زانو یا ACL اشاره میشود. در صورتی که نیروی وارده بسیار زیاد باشد، احتمال ایجاد پارگی رباط طرف داخلی و منیسک داخلی به همراه پارگی رباط متقاطع جلویی وجود دارد. آسیب به رباط صلیبی یکی از مسائل شائع در زانو است که تأثیر قابل توجهی بر حرکت و کیفیت زندگی فرد دارد. برای بازگشت به فعالیتهای روزانه و ورزشی پس از آسیب به رباط صلیبی، لازم است یک برنامه درمانی دقیق و مراقبتهای ویژه را اجرا کنید.
آیا میتوان با رباط صلیبی پاره راه رفت؟
راه رفتن با رباط صلیبی پاره چالشبرانگیز و در برخی موارد غیرممکن است. در صورت مواجهه با این مشکل، توصیه میشود که به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را شروع کنید. پزشک ممکن است پیشنهاد دهد از یک عصای پشتیبان استفاده کنید تا حرکت شما را تسهیل کند. همچنین، در برخی حالات، جراحی نیز لازم خواهد بود تا رباط صلیبی را بهبود دهد. در هر صورت توصیه میشود، از تلاش برای راه رفتن با رباط صلیبی پاره اجتناب شود، زیرا این اقدام ممکن است باعث تشدید آسیب شده و مشکلات جدیتری را به دنبال داشته باشد.
تشخیص
بعد از تشخیص پزشکی در مورد پاره بودن رباط صلیبی، یک برنامه درمانی شخصیسازی شده بر اساس شرایط فرد آماده میشود. این برنامه، با تحلیل دقیق وضعیت توسط پزشک و فیزیوتراپیست، اولین گام را به سوی بازگشت به فعالیتهای روزانه فراهم میکند. در مرحله اولیه، استراحت به طور مداوم اهمیت دارد، که به کاهش التهاب و درد کمک میکند.
فیزیوتراپی و تمرینات
شروع فیزیوتراپی با همکاری فیزیوتراپیست حرفهای یکی از جنبههای اساسی درمان است. این فرآیند شامل تمریناتی است که با هدف تقویت عضلات حاشیهای و افزایش انعطاف پذیری آن ها اجرا میشود تا بهبود و توانایی حرکتی زانو را تسریع کند. تمرینات تقویت عضلات نیز به شکل متنوعی برای افزایش قدرت عضلات پاها و زانو طراحی میشوند. این تمرینات به طور تدریجی افزایش مییابند و به شما کمک میکنند تا عضلات اطراف رباط صلیبی را بهبود دهید. همچنین، تمرینات تعادل نیز نقش مهمی در استحکام عضلات حاشیهای و بهبود استقامت زانو دارند؛ به عنوان مثال، ایستادن با یک پا و تغییر وزن بین پاها میتواند به بهبود تعادل و استقامت شما کمک کند.
بازگشت به فعالیت
پس از گذشت یک دوره زمانی و با پیشرفت تدریجی، میتوانید به فعالیتهای سبک بازگردید، اما حتماً باید این فعالیتها تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپیست همراه با پوشیدن زانوبند قرار گیرند. در زمان بازگشت به فعالیت، هر گونه نشانه ناپدید شدن یا افزایش درد را جدی بگیرید و فوراً به پزشک خود گزارش دهید؛ این ممکن است نشانگر نیاز به تنظیم و پیگیری بیشتر در برنامه درمانی باشد. پیگیری منظم پس از بازگشت به فعالیتهای روزمره و ارتباط مستمر با پزشک و فیزیوتراپیست اهمیت زیادی دارند؛ این ارتباط مستمر به دقت به تغییرات و نیازهای شما پاسخ میدهد. حتماً تمرینات تقویتی و حرکات تعادلی را به عنوان یک بخش از برنامهی توانبخشی انجام دهید، زیرا این تمرینات به عضلات شما کمک میکنند تا قوی و مقاوم باقی بمانند.
درجات آسیب در راه رفتن با رباط صلیبی پاره
شدت و درجات آسیب رباط صلیبی جلویی (قدامی) به طور کلی به سه درجه تقسیم میشود.
- در درجه ۱، پارگی به صورت خفیف است و ناپایداری مفصل و خونریزی کمی وجود دارد.
- در درجه ۲، خونریزی افزایش یافته و پارگی ناقص است، که باعث بی ثباتی (تا حدی) در مفصل میشود.
- در درجه ۳، اتفاقاً پارگی کامل رخ داده است، که باعث از هم گسیختگی کامل فیبرها میشود. این وضعیت با خونریزی فراوان در مفصل و ایجاد بی ثباتی همراه است. در حالت پارگی کامل، به ویژه در ورزشکاران، شنیدن صدای پوپ با احساسی از خالی نمودن زانو همراه است. در هنگام پاره شدن، درد شدید احساس میشود که پس از آن کاهش مییابد. در موارد پارگی ناقص، غالباً به دلیل وجود درد شدید، امکان ادامه فعالیت پس از آسیب وجود ندارد (برخلاف پارگی کامل).
شایع ترین علل آسیب رباط صلیبی
وقتی رباط متقاطع جلویی آسیب میبیند، علل متعددی به این حادثه منجر می شود. یکی از مکانیسمهای شایع پارگی این رباط، چرخش زانو به خارج به همراه والگوس زانو است. این آسیب معمولاً ناشی از ضربه، که باعث جابجایی انتهای فوقانی درشت نی (تیبیا) نسبت به ران (فمور) به سمت جلو یا حرکت شدید زانو به سمت عقب (هیپراکستنشن زانو) میشود.
محل پارگی ممکن است در ناحیه اتصال رباط به انتهای تحتانی ران، انتهای فوقانی درشت نی، یا در وسط زانو باشد. همچنین، عوامل محیطی مانند ورزشهای با پریدن و دویدن، علل آناتومیک مانند موقعیت میانی و عوامل هورمونی از جمله افزایش سطح استروژن، ممکن است در افزایش احتمال آسیب رباط متقاطع جلویی نقش داشته باشند.
مهمترین اهداف فیزیوتراپی عبارتند از:
اهداف اساسی فیزیوتراپی شامل کاهش درد، کاهش التهاب و تورم، افزایش دامنه حرکتی مفصل، تقویت عضلات با توجه به میزان آسیب، آموزش تمرینات حس عمقی، ارائه آموزشهای مرتبط با تمرینات زنجیره حرکتی بسته، افزایش تعادل و بهبود عملکرد فرد میباشند. این اهداف نه تنها به افزایش کیفیت زندگی افراد کمک میکنند بلکه به بازگشت سریعتر آنان به فعالیتهای روزمره یا ورزش حرفهای نیز کمک میکنند.
توانبخشی رباط صلیبی آسیبدیده با استفاده از آب درمانی
در فرآیند توانبخشی آسیبدیدگی رباط صلیبی، آب درمانی به معنای انجام فعالیتهای آبی نه تنها به شنا و حرکات مانند کرال پشت سینه محدود نمیشود، بلکه از تمام مزایای محیط آب برای اهداف درمانی در طول فرآیند توانبخشی بهره میبرد. استفاده مناسب از خصوصیات بیولوژیکی غوطه وری در آب، از جمله اصول هیدرودینامیک، به تیم پزشکی ورزشی کمک میکند تا از این اثرات آب به نحو احسن استفاده کنند. بررسی خصوصیات فیزیکی آب، از جمله چگالی، وزن مخصوص، فشار هیدرواستاتیک، ویسکوزیته و شناوری، به صورت اختصاصی به بهبودی کمک می کنند. استفاده از تمرینات آبی در فرآیند توانبخشی این امکان را فراهم میکند که بهبودی سریعتری را شاهد شویم و زمان کلی توانبخشی نیز بهبود یابد. هرچند که اثرات مفید آب درمانی در فرآیند توانبخشی معلوم است، تحقیقات بیشتری برای ارزیابی اثربخشی آن در توانبخشی پس از ترمیم رباط صلیبی قدامی لازم است.